काठमाडौं : सबैको मन मस्तिकमा रहेको गित हो, ‘आमा, दिदी–बहिनी हो, कति बस्छौ दासी भई सुखको सधैं प्यासी बनेर......।’ जनगायक जेबी टुहुरे जुठबहादुर खड्गीको भौतिक शरिर हामी माझ छैन । महिला मुक्तिका निम्ति यो जोसिलो गीत गाउन हामीबीच आउने छैनन् । बिहीबार अन्तिम श्वास लिएर संसारबाट उनी बिदा भए ।
टुहुरेको ७८ वर्षको उमेरमा काठमाडौंको बल्खुस्थित बयोधा अस्पतालमा उपचारका क्रममा निधन भएको हो । भदौ १ मा कलंकीस्थित निवासमा लडेपछि उनलाई अस्पताल र्पुयाइएको थियो । उनलाई मुटु, फोक्सो, मधुमेह र उच्च रक्तचापको समस्या थियो ।
चिकित्सकहरूले दिएको जानकारीअनुसार मस्तिष्काघातबाट उनको निधन भएको हो। उनी २००१ कात्तिक १५ गते धरानमा जन्मिएका थिए । बाबु कृष्णबहादुर र आमा दानदेवी खड्गीका जेठा छोरा टुहुरेले पञ्चायती व्यवस्थाका कठिन दिनमा पनि न्याय र समानताको पक्षमा गीत गाइरहे । उनले आफ्ना गीतमार्फत तत्कालीन भूमिगत कम्युनिस्ट राजनीतिलाई जनतामाझ र्पुयाएका थिए ।
उनी सांस्कृतिक कार्यक्रममार्फत कम्युनिस्ट पार्टी निर्माणका लागि सक्रिय भएर लागेका थिए । २०२१ सालमा बाबुको निधनपछि उनले आफ्नो नामको पछाडि ‘टुहुरे’ उपनाम थपेका थिए । टुहुरेले असोज ९ मा जन्मस्थल धरानमा हुने सांगीतिक कार्यक्रममा सहभागी हुन अभ्यास गरिरहेका थिए । उनको ‘आमा, दिदी–बहिनी हो ।’
बोलको गीत धरानको पृष्ठभूमिमा जोडिएको छ । कपडा व्यापार सिलसिलामा बाबुसँगै उनको परिवार धरानबाट लेटाङ हुँदै मधुमल्ला बसाइँ सरेको थियो । बाबुसँगै व्यापारमा हिँड्नु पर्दा उनको औपचारिक शिक्षा अघि बढ्न सकेन । बाबुको निधनपछि उनी मधुमललाबाट विराटनगर हुँदै २०४७ सालमा काठमाडौं आएका थिए । उनले २०१९ सालमा रेडियो नेपालमा ‘हा, हा काली ।’ बोलको गीत स्वरांकन गराएका थिए ।
उनको पहिलो एकल प्रस्तुति २०२७ सालमा त्रिभुवन विश्वविद्यालयको अडिटोरियममा भएको थियो । उनी भूमिगत रूपमा प्रगतिशील गीत गाउँदै हिँड्थे । २०२४ सालमा पारिजात, रामेश, रायन र अरिमलगायतले राल्फा आन्दोलन सुरूवात गरिसकेका थिए ।