नेपालगन्ज : लामो समयदेखि न्यायको प्रतिक्षामा रहेका द्धन्द्ध पीडितहरुले न्यायको अनुभुति नगर्दासम्म दसैँको उमंगले नछुने बताएका छन् । द्धन्द्ध पीडितहरुसँगको सहकार्यमा एडभोकेसी फोरमले आयोजना गरेको नेपालीहरुको महानपर्व बिजयादशमी, दिपावली, नेपाल सम्वत छट पर्वको अवसरमा द्धन्द्ध पीडितहरुको भावनात्मक पीडा तथा शुभकामना आदान–प्रदान तथा संक्रमणकालिन न्याय सम्बन्धी छलफल कार्यक्रमका सहभागी पीडितहरुले यस्तो प्रतिक्रिया दिएका हुन् ।
कोहलपुरकी देउसरा बि.क.लाई बर्षेनी आउने दसैँ खल्लो लाग्ने गरेको बताईन् । ‘अरुका घरमा चाडपर्वको रमझम हुँदा मलाई बेपत्ता श्रीमान धनबहादुरको सम्झनाले अझ बढी सताउने गर्दछ, मन खुसी नभएपनि बच्चा बच्चीको खुसीका लागि दसैँ मनाउनै पर्यो, जीवनकालमै श्रीमानको अवस्था थाहा पाउन पाए ढुक्कले चाडवाड मनाउन पाईथ्यो, पीडितहरु माझ दसैँैको शुभकामना दिदै देउसराले भनिन्, ‘हामीलाई जस्तो पीडा अरु कसैले भोग्नु नपरोस ।’
बाँके टिटीहिरियाकी द्धन्द्ध पीडित बिनिता चौधरीलाई चाडपर्व नआएहुन्थ्यो जस्तो लाग्छ ।
द्धन्द्धकालमा तत्कालिन बिद्रोही पक्षले उनका बुवालाई घरैमा आएर हत्या गरेको घटनाका कारण बुवाबिनाको चाडपर्व उनलाई खल्लो लाग्छ । भावना साटासाट गर्न नेपालगन्जमा जम्मा भएका द्धन्द्ध पीडितहरु माझ भक्कानिदै उनले भनिन् ‘चाडपर्वमा बुवाको धेरै सम्झना आउँछ, यतिकाबर्ष न्यायको प्रतिक्षा गरियो खै न न्याय पाईयो न त चाडपर्व राम्ररी मनाउन पाईयो ।’
देउसरा र बिनितालाई मात्रै होईन । द्धन्द्ध पीडितहरु चन्द्रकला उप्रेती, सुनितागोडिया, तुल्सी बिष्ट, उषादाहाल, रेवती बिक लगायतलाई चाडवार्डको रौनकताले छुदैन । कारण हो, यतिका बर्षसम्म पनि बेपत्ता पारिएका आफ्ना श्रीमानको अत्तोपत्तो लाग्न नसक्नु । चाडपर्वमा प्रिय मान्छे नहुँदा द्धन्द्ध पीडितलाई उनीहरुको सम्झनाले सताउने गर्दछ । त्यसमाथी यतिका बर्षसम्म न्यायको प्रतिक्षामा बसेका उनीहरु सरकारी उदासिनका कारण झन् निरास छन् । न्याय नपाउँदा आक्रोसित पनि छन् ।
चाडपर्व नजिकिएको सन्दर्भमा द्धन्द्ध पीडितहरुको भावनात्मक पीडा तथा शुभकामना आदान प्रदान गर्ने र संक्रमणकालिन न्यायको पछिल्लो अवस्थाबारे छलफल गर्न द्धन्द्ध पीडितहरु नेपालगन्जमा जम्मा भएका थिए । कार्यक्रममा अधिकारकर्मी वसन्त गौतमले सरकारले द्धन्द्ध पीडितलाई न्यायको अनुभुतिदिलाई चाडपर्व बनाउने वातावरण बनाउनु पर्नेमा जोड दिए । न्याय पाउनु पीडितको अधिकार भएकाले द्धन्द्ध पीडितको न्यायमा राज्य गम्भिर बन्नु पर्नेमा गौतमले जोड दिए ।
पीडितहरु एक आपसमा भावना साटासाट गर्दा दुःख पीडा बिर्सन मद्धत पुग्ने भएकाले उक्त कार्यक्रमको आयोजना गरिएको गौतमले बताए । पीडितहरु एक आपसमा जम्मा भई आफ्ना भावना साट्न पाउँदा मन हल्का भएको न्यायको लागि द्धन्द्ध पीडित समाज बाँके अध्यक्ष चन्द्रकला उप्रेतीले प्रतिक्रिया दिईन् ।
द्धन्द्ध पीडित साझा चौतारीका लुम्बिनी प्रदेश संयोजक समेत रहेकी बेपत्ता परिवारकी सदस्य चन्द्रकलाले सत्य आयोग र बेपत्ता आयोगले पीडितका लागि केही गर्न नसकेको बताउँदै न्याय नपाउँदासम्म पीडितहरु एक जुट भई न्यायिक अभियान सञ्चालन गरिरहनु पर्नेमा जोड दिईन् । सरकारले बेपत्ता परिवारका एकल महिलालाई सामाजिक सुरक्षा भत्ताको ब्यवस्था गर्नुपर्ने र पीडितहरुको आवश्यकता र चाहाना र सन्तुष्टी मिल्ने खालको परिपुरणको ब्यवस्था गर्नु पर्ने उनले जोड दिईन ।
द्धन्द्ध पीडितहरु इब्राहिमखाँ, रेवती बिक, देविसरा बिक, उषा दाहाल, विनिता चौधरी, तुल्सी विष्ट लगायतले जति पीडा परेपनि छोराछोरी र परिवारको खुसीका लागि चाडपर्व मनाउनुपर्ने बाध्यता रहेको बताइन् । चाडपर्वमा बेपत्ता र मृतक आफन्तका यादले अझबढी सताउने गरेको बताएका थिए ।
न्यायको लामो प्रतिक्षामा रहेका पीडितलाई दसैँ खल्लो हुने गरेको उल्लेख गर्दैै पीडितहरुले मनमा खिन्नता लिएर पनि चाडपर्व मनाउन बाध्य भएको बताएका थिए । जुन पर्व आउँदापनि बेपत्ता आफन्तको सम्झना आउने भन्दै पीडितले यसरी जम्मा भई भावना साटासाट गर्दा पनि मन हल्का हुने गरेको बताएका थिए ।
द्धन्द्ध पीडित मुकेस सिंह कुँवरले न्याय नपाई पीडित शब्द सुन्दा सुन्दा झनै पीडा हुने गरेका बताए । बेपत्ता परिवारकी तुल्सा पाठकले सबैका पीडा आफ्नै ठाउँमा रहेको भन्दै आफ्नो पीडा आफैले ब्यहोर्नु पर्ने भएकाले यस्ता पीडितहरु बिचको भावना साटासाटले मन हल्का गराउने बताईन् ।
उक्त कार्यक्रममा सहभागी सबै द्धन्द्ध पीडितले मनमा लागेका भावना र पीडा ब्यक्त गर्दै दुखित मनलाई सुखमा बदल्न न्यायको अभियानलाई जारी राख्नुपर्ने बताएका थिए । पीडितहरुले न्यायको अनुभुती नगर्दा सम्म आफुहरुलाई चाडपर्वको वास्तविक रौनकताले नछुने भएकाले पीडितको न्यायको लागि राज्य गम्भिर बन्नुपर्नेमा जोड दिए ।