बाँके(राप्ती सोनारी) : राप्ती सोनारी गाउँपपालिका वडा नम्बर २ माथेबासका वन्यजन्तुबाट प्रभावित समुदायले वन्यजन्तुबाट भएको कुनैपनि क्षतिमा तत्काल राहत वा क्षतिपूर्ति पाउनु पर्ने बताएका छन् ।
उनीहरुले वन्यजन्तुले निरन्तर समुदायमा नोक्सानी गरिरहेको तर पिडित परिवारले क्षतिपुर्ति समयमा पाउन नसक्दा ठूलो समस्या परेको धारणा राखे । समुदायका लागि सञ्चार अभियान नेपाल (सीसीएन)ले आइतबार आयोजना गरेको ‘वातावरणीय न्याय र जवाफदेहिताका लागि गोलघर सम्वाद’ का सहभागीले यस्तो धारणा राखेका हुन् ।
युएसएड/द एसिया फाउण्डेशनद्धारा संचालित ‘नागरिक समाज र मिडिया’ परियोजनाको साझेदारीमा संचालित ‘वातावरणीय न्याय र जवाफदेहिताका लागि सिमान्तकृत समुदायको सवलिकरण अभियान’ अन्तर्गत सम्वाद गरिएको सीसीएनले जनाएको छ ।
माथेबासमा विशेषगरी हात्ती, बाघ र बाँदर लगायतका वन्यजन्तुले निरन्तर क्षति गर्दै आएको स्थानीय चित्रबहादुर डाँगीले बताए । उनले भण्डारण गरेको अन्न समेत वन्यजन्तुले खाइदिने गरेको दुखेसो पोखे । जनमुखी सामुदायिक वन उपभोक्ता समुहका अध्यक्ष टोपबहादुर खड्काले भने, 'वन घना भएपछि वन्यजन्तु भइहाल्दो रहेछ, बाघले मेरो गाउँका छिमेकी केशबहादुर वलीको २ वटा जर्सी खाइदिएको धेरै भयो तर उहाँले अहिलेसम्म क्षतिपूर्ति पाउनु भएको छैन । वन्यजन्तुबाट भएको क्षतिको तत्काल राहत पाउने व्यवस्था मिलाउनुपर्छ ।'
ऐलानी जग्गामा बस्ने मानिसले राहत नपाउने कुराले स्थानीयलाई समस्या परेको पनि उनले बताए । कार्यक्रममा हात्तीको आक्रमणबाट लामो समयदेखि उपचारत ३४ वर्षिय लक्ष्मी बोहराले अहिलेसम्म उपचार खर्च नपाएको गुनासो गरे । उपचारका क्रममा ३ लाख रुपैयाँ खर्च भएको र कतैबाट कुनै सहयोग नपाएको उनले बताए ।
आफुहरुले क्षतिपुर्ति के पाइन्छ र कसरी पाउने नीतिगत व्यवस्था छ, भन्नेबारे थाहा नै नपाएको अर्का स्थानीय शिवलाल पाण्डेले बताए । कार्यक्रममा सीसीएनका कार्यकारी निर्देशक तुला अधिकारीले वन्यजन्तु प्रभावितका लागि राहत र क्षतिपूर्ति सम्बन्धी भएको व्यवस्था र पाउने प्रकृयाबारे सचेतनाका लागि गोलघर संवाद सुरु गरिएको बताए । वरिष्ठ पत्रकार जनक नेपालले सहजिकरण गरेको उक्त कार्यक्रममा प्रभावित क्षेत्रका ३५ जनाको सहभागिता रहेको थियो ।